Şenay AKKURT
Hayat Bana Güzel
Merhabalar, başlıktan da anlayacağınız gibi bu sayıda az zamanda çok işler başardığım bir deneyim yazısıyla buluşuyoruz. Yani bu komple bir Laponya gezi yazısı değil. Ağırlıklı olarak Kuzey Işıkları deneyimi ve Husky köpekleriyle kızak turu deneyimi içeriyor. Neden mi? Çünkü Laponya gezisi için en azında 3-4 güne ve aşağıda listelediğim deneyimlere ihtiyaç var.
Laponya küçük ama yapılacak, görülecek listesi kalabalık bir seyahat noktası. Benim yolculuğum Mazda Lapland Experience etkinliği için davet edildiğim 2 günlük hızlı tadımlık ama keyifli bir deneyimdi. Önce Stockholm’e oradan iç hat uçuşla Lulea’ya uçtuk. Zaten Laponya’ya gidecekler için de direkt bir ulaşım yok. Ağırlıklı Helsinki aktarmalı Rovaniemi uçuşu tercih ediliyor. Ama bizimki biraz karda sürüş keyfi içermekteydi. Sabah 07.00’de macera başladı. 1.5 saat sürüş deneyimi sonrası Finlandiya sınırlarına girdik. Zaten tabelaların değişimi dışında farkı anlamıyorsunuz. Elbette saatlerde 1 saat ileri atladı bir
anda. Hedef Rovaniemi yakınındaki bir ağaç ev oteldi. Otele varışımız yaklaşık 6 saat sürdü.
Laponya bölgesi nedir, ne değildir?
Laponya denen bölge aslında dünyanın Kuzey Kutup Dairesi civarındaki genişçe bir bölgeyi tanımlıyor. Yani farklı ülkelerin Laponyası var. Ben Finlandiya Laponyası içindeydim. Bu bölgenin yerel halkı Sami Halkı. Ural Altaylar’dan kuzeye sürülmüş, Vikingler ile savaşmış, hiçbir zaman kendi devletleri olmamış ve asimile edilmiş bir halk. ‘Avrupa’nın kayıp ülkesi’ de deniyormuş. Bence de durumu çok iyi anlatan güçlü bir ifade.
Çekik gözlü bu insanlar, çok uzun zaman önce geldikleri kuzeyde buraya uygun yaşam tarzını oluşturmuş. Geçmişte Şamanizm’e inanırken Hristiyan olmaya zorlanmış, dillerini kullanmaları yasaklanmış, hatta kadınların kısırlaştırılarak soykırıma maruz bırakıldıkları anlatılıyor. Bugün kuzeyin komşusu birkaç devlet bu konuda geri adım atmış olsa da acı gerçekler bunlar. Günümüzde çoğunlukla şehirlerde yaşayan Samiler’den geleneksel yaşam tarzını sürdürmeye ve dilini canlandırmaya çalışanlar varmış.
Laponya turu
Rovaniemi, Finlandiya’nın kuzeyinde küçük ve en turistik şehri. Laponya gezisi için Helsinki’den buraya 1.5 saat uçuluyor. Laponya turu için aslında 3-4 gün civarı keyifle birçok şey yapabilirsiniz. Amacınız Kuzey Işıkları’nı görmekse en ideal zaman Eylül ve Mart. Ben 19 Mart’ta görerek şanslılar listesine girdim. Laponya gezisinde şunları yapmadan dönmeyin:
❏ Geyik çiftliklerine gidin.
❏ Kızaklı Husky turu yapın.
❏ Kuzey Kutup Dairesi’ni görün. (66 derece 35’’)
❏ Santa Claus Köyü’ne gidin. Bu arada Santa’s Express otobüsleriyle gidiliyor.
❏ Buzkıran gemisine binip özel giysilerle Kuzey Denizi’nde yüzün.
❏ Kuzey Işıkları’nı görün.
❏ Şömine başında sıcak orman meyveli içecekler eşliğinde muhabbet edin.
❏ Karda yürüyüş yapın.
❏ Kardan adam ya da kadın yapın.
❏ Kartopu oynayın.
❏ Camdan iglo da ya da ağaç evlerde kalın.
❏ Buz otelde konaklama deneyimi yaşayın.
❏ Rovaniemi’deki Arktikum Müzesi’ni gezin. Özellikle Samileri ve Laponya kültürünü merak ettiyseniz…
Geleneksel yaşam ve geyikler
Hayatımda ilk kez bir Husky çiftliğine gittim. Husky’ler kuzeyin canlıları. Soğuğu, karı ve koşmayı seviyorlar. Karla ovularak sevilince mutlu oluyor. Hepsi de insan canlısıydı, sevip oynadık. Zaten çiftlik çalışanlarıyla aralarında da ciddi bir sevgi bağı vardı. Etrafı telle çevrili ahşap kulübelerinde çiftler halinde yaşıyorlar. Hemen hepsi kulübelerinin karlı damının üzerinde oturuyor ya da etrafı seyrediyordu. İlk gördüğümde çok farklı geldi köpekler. Ardından hemen bilgi verdiler. Bizim bildiğimiz kurt görünümlü buz mavisi gözlü Husky’lere onlar Hollywood Husky’si diyor. O türün performansı düşükmüş. Kırma Husky’ler hızlı, güçlü ve canlı oluyormuş. Yılın belli dönemlerinde Husky’lerle kızak yarışları bile yapılıyormuş. Takımlar günlerce süren, yüzlerce kilometrelik parkurlarda yarışıyormuş. Neyse gelelim kızak deneyimine.
Kuzey Işıkları
Pek çok farklı ülke, şehir ve deneyim gördüm ama burası çok etkileyiciydi gibi cümleleri kolay kurmuyorum. Bu kez farklıydı. Görünmez bir elin fırça darbesiyle gökyüzünü renklere boyadığı ve bu görüntünün ne kadar süre kalacağı belli olmadan heyecanla gökyüzünü gözlemlemek müthiş keyifli ve heyecanlıydı. Güneş’ten gelen elektrik yüklü parçacıkların atmosfere girmesi ile oluşan renklere Kuzey Işıkları deniyor. Nedeni, bu parçacıkların Kutup noktasındaki çekimden dolayı kuzeye ulaşıp Kuzey Kutbu’na yakın bölgelerde görülüyor olması. O nedenle ne kadar kuzeyde olursanız o kadar iyi.
Bir de şehir ışıklarından uzakta, bulutsuz açık bir havada olmak gerekiyor. Gerisi biraz da şansa kalmış. Biz saat 21.00 sonrası şehrin dışında bir yere gittik. 2 saat kadar donmuş bir gölün üzerinde bekledik. Saatlerce bekleyip görmeden dönen çok. O nedenle giyinmek, termosta sıcak tutacak içecekler, oturmaya uygun bir teçhizat iyi olur. Mart olması nedeniyle hava yumuşaktı, -15 iderece idi. -25 ve -40 derecelerde bekleyenleri dinleyince şanslı olduğumuzu anladık. Soğuktan telefonların şarjı hızlı bitiyor ve kullanılamıyormuş. Bu anlamda hava sıcaklığı, beklemek ve telefon kullanabilmek için avantajdı. Ne zaman, nereden çıkacağı belli olmayan bu ışıldamalar başladığı anda herkeste çığlıklar, heyecanlı ve sevinçli sesler yükseldi.
Muhteşem anın fotoğrafını gece modu ve uzun pozlamayla çekebildik. Gösteri yarım saat sürdü. Ağırlıklı yeşil renkler görülüyor ama yer yer pembe mor tonlarda gökyüzü coştu. Muzaffer bir komutan edası ve elde birkaç fotoğrafla yapılacaklar-görülecekler listeme bir tik daha atarak döndüm. Bu arada pek çok farklı aplikasyonla ‘Aurora Borelias‘ denen bu ışıldamaların o gün nerede ve hangi saatlerde görülme ihtimali takip edilebiliyor. (aurora-servise.eu) Tabii garanti değil. Sonuçta doğanın içindeyiz değil mi? Bu arada, Allianz Motto Müzik YouTube kanalında ‘Hayat Bana Güzel’ Laponya deneyimiyle bu yazının videosuna ulaşabilirsiniz.
Husky turu
Öncelikle iki kişiden biri kızağı kullanıyor, diğeri oturup içinde etrafı seyredip fotoğraf ya da video çekebiliyor. 2 kişilik kızağı 6 köpek çekiyor. Kızağı kullanan, arkada ayakta duruyor. Durmak için frene basıyorsun, onun dışında köpekler zaten sürekli koşmak istiyor. Durunca da havlıyorlar. Kızak ormanın içinde belli bir yolda gidiyor. Nasıl kumanda edeceğini, durduracağını ya da düşersen ne yapacağını anlatıyorlar. Öncesinde özel bir tulum ve botlar giydiriliyor. 7 kilometrelik parkurun yarısında köpekler dinlenirken biz de ortasında ateş yanan bir çadırda geyik postları üzerinde oturup sıcak orman meyvesi suyu içtik. Zaten orman meyveli soğuk ve sıcak içecekler ve tatlıla oldukça sık ikram ediliyor.