Ece Ulusum
@eceulusum

Rap müzik ‘pop’laştı, radyolar basıyla tiziyle küfürleri sansürleyerek de olsa rap şarkılarına yer vermeye başladı. Hatta reklam müziği olarak sıkça kullanılmaya başlandı. (Bkz. Dimi?)

İşler bir nebze alıştığımızın dışına çıkmaya başlamışken Norm Ender bir diss parçası yayınladı. Hem de parodi bir klip eşliğinde. Şarkının iyi ya da kötü olduğuna dair görüşleri bir kenara bırakalım. Diss rap müziğin önemli bir parçası, bunu yadırgamak, küskünce gruplaşmak ve müzik dışı bir kavgaya dönüştürmek manasız. Bu tür diss’ler müziği hareketlendirir, müzisyenlere çeşitli ilham kapıları açar. Ancak bu iş Demet Akalın-Hande Yener ya da Hülya Avşar-Gülben Ergen çatışmasına dönecekse hemen bitmeli… Kulakları çekip sert zemine “Maazallah!” diye vurduktan sonra hikayeyi başa saralım. 

Şarkılar da kavgalar da pop

Rap müzikte Ezhel’le trap türünün yükselişi başladı, ondan ilhamla Ben Fero heceleme rap (Scotch) ile rap müziği pop’la kaynaştırdı. Ara ara dergide ikisinden de söz ettik, hükümetin rap müziğe tepkisi, YouTuber’larla takılmaları, plak şirketlerinin rap müziğe yatırım yapmaları ve dünyadaki auto tune etkisiyle roket hızında ünlü oldular. Her ikisi de kendi ekolünü yeni nesle aşıladı. En başta yüzde dövmeler yapan insanlar ya da protein tozu müptelası kaslı kel erkekler türedi. Uzun zamandır yeraltında yeşermeye çalışan rap müziğin şımarıkça yayılmasını anlayabiliyoruz. Sonuçta pop müzikteki tıkanmayı yeni bir tür dolduracaktı… 

Ancak trap ile başlayan akımı Norm Ender kelimenin tam anlamıyla reddetti. Hatta hükümetin tutuklama kararlarıyla birleşen rap müzisyenlerden kendini tam anlamıyla uzak tuttu. Geçen yıl Aralık’ta röportaj yaptığımız Ender bugün diss yapacağının sinyallerini verdi ve şöyle dedi: “Onlar rap müziğin dumanı ben ateşiyim…” Epeydir bekliyorduk yani.

Ve geçen ay Norm Ender salam ve sosise şırdanlı göndermeli Mekanın Sahibi‘yle sahalara döndü. Şarkı yayınlanır yayınlanmaz YouTube’da bir numara oldu, ertesi gün Apple Music ve Spotify’da. 3 günde 6 milyonun üzerinde izlenen klip anında fenomenlerin tepki videoları çekmesiyle yayıldı. Açıkçası Norm’un yaptığı parçanın sound’u diss attığı rapçilerin parçalarını miksleyerek yapılmış bir şaheser. Sözleri de parodi ve göndermelerle dolu. En dikkat çekeni de Pozitif ekibinden Elif Cemal oldu ki o konuda hâlâ bir açıklama yok. Kısa sürede sosyal medya kasıp kavruldu. Birden ‘hater’lar türedi, bir çeşit gruplaşma oldu. Norm’u savunan dinleyicilere karşı, popüler rap müzisyenleri savunan dinleyiciler, rapçiler, plak şirketleri…

Şimdi size ‘diss manager’ hizmeti verelim. Adım adım neler olduğunu anlatıyorum: Ezhel birkaç ay önce yaptığı Lolo’yu YouTube’da yayınladı. Parça aslında Norm Ender’e bir diss değildi ama zamanlaması manidar. Diss kültüründen hoşlanmadığını söyleyen Ben Fero, Ezhel’in Lolo’suyla Norm’a göndermeler yaptı. Ezhel, Norm’un Instagram post’una yorum yaptı. Norm, Okan Bayülgen’in programına katıldı. Orada “Ben Türkçe rap’i özentiliklerle doldurmalarını eleştiriyorum. Türkçe rap zor şartlarda bugünlere geldi ancak bugün Amerikan özentisi tavır ve sözlerle dolu” dedi. Khontkar, televizyon programına ve Norm’a istinaden tweet’ler attı. Tüm bu süreçte Türkçe rap müziğin abileri sessiz kaldı, aslında hâlâ öyle denebilir. 

Türkçe rap ‘abileri’ nerede?

Killa Hakan’ın parçası Fight Kulüp’te ona Ceza, Ezhel ve Ben Fero eşlik etti. Bu birine diss değildi, rap camiasına eleştiriydi. Ancak Killa ve Ceza’nın tarafını belli ettiği açık. Killa’ya sosyal medyada adeta linç başladı, Ezhel ve Ben Fero’yu şarkıya dahil ettiği için. Mutluluğunu bile asabiyetle sergileyen Killa Hakan sosyal medyadan bir video paylaştı, onu eleştirenlere küfür kıyamet… Ben Fero Twitter’dan açıklama yaptı. Tüm bu süreci on binlerce kişi adeta belediye seçim yarışı gibi izliyor. Ortalıkta böyle gerginlikler varken dinleyici tarafındaki en net gelişme, rap parçalarının olduğu playlist’e yeni şarkılar eklemesi oldu. Bir sürü benzer yorum var; “Parçaları alt alta koydum hepsini bir bütünmüş gibi dinliyorum…” Bu gibi çekişmeler şarkılarda kaldıkça kültürü ve ilhamı besler. ABD’deki örnekleri malum. 

Diss’leşmeleri merakla izliyoruz. Ancak Ceza ve Sagopa Kajmer diss’lerini özlemiyor değiliz. Hepsi bugün hâlâ dinleniyor. Geçen bir videonun altında yorum gördüm, olayı ve hepimizin hislerini anlatmış arkadaş. Olduğu gibi aktarıyorum: “Ezhel ve Norm böyle devam etse, Ceza ve Sagopa’da işin içine girse, dolar 1 lira olsa…”